Witamina D – czy naprawdę jest taka istotna?

          Sezon jesienno- zimowy zwykle nie kojarzy nam się z niczym przyjemnym. Z trybu wakacyjnego  trzeba się przestawić i zacząć wstawać dużo wcześniej. Wstając  rano, gdy jest szaro, wychodzimy do pracy czy szkoły nie mając możliwości nawet ujrzeć słońca, ponieważ wracamy do domu kiedy znów jest ponuro lub całkowicie ciemno. Koniec października, listopad, grudzień, aż do kwietnia  w zasadzie mamy minimalną bądź zerową ekspozycję na promienie słoneczne. Co to dla nas oznacz? Już wyjaśniam…

         Obecna w skórze prowitamina D za sprawą promieni słonecznych przekształca ją do witaminy D3 (cholekalcyferolu). To ona stanowi najlepszą formę witaminy D, ze względu na najlepszą przyswajalność. Występuje ona w żywności pochodzenia zwierzęcego (np. tłuste ryby, jajka, masło). Oprócz niej występuje  witamina D2 (ergokalcyferol), która pełni nieznaczącą rolę, ponieważ wchłania się w nieznacznym stopniu. Generalnie,  z żywności organizm jest w stanie dostarczyć zaledwie 20% z całościowej..  .   Mamy równie  jest odpornościową królową wśród witamin  .  Warto zaznaczyć, że synteza podskórna wit.D może zachodzić prawidłowo, gdy przebywamy na słońcu przynajmniej 15 min (z odsłoniętymi ramionami i podudziami) w godzinach od 10 do 15.00, bez makijażu czy użycia kremów z filtrem.

Witamina D:

• Odpowiada za regulację gospodarki wapniowo-fosforanowej przyczyniając się do prawidłowego rozwoju kośćca
• Minimalizuje ryzyko złamań i urazów szkieletu
• Odgrywa  znacząca rolę w procesach odpornościowych
• Jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach

Statystyki pokazują, że w populacji Polski  spożycie witaminy D  (nie tylko w miesiącach jesienno-zimowych, ale  także w słonecznych miesiącach)  jest wciąż niewystrczające.

Według zaleceń przyjmuje się wartości:

• stężenie optymalne > 30–50 ng/ml,
• suboptymalne > 20–30 ng/ml,
• niedobór znaczny > 10–20 ng/ml,
• niedobór ciężki 0–10 ng/ml.

Badania  naukowe pokazują, że ponad 80 % społeczeństwa ma niedobór  W związku z tym , że trudno jest zadbać  o wystarczającą podaż opisywanej witaminy, należy zadbać o jej suplementację w dawce 800-2000IU/ dobę. W niektórych przypadkach (seniorzy<65 roku życia czy osoby otyłe) powinny  zwiększyć dawkę do  nawet 4000 IU/dobę.

Skutki niedoboru :

• Zbyt mała gęstość mineralna kości ( szczególnie u małych dzieci- krzywica, osteomalacja i osteoporoza u dorosłych)
• Obniżona odporność
• zmniejszona ilość fosforu
• Podwyższony poziom PTH (hormon przytarczyc)
• ryzyko  wystąpienia zaburzeń metabolizmu węglowodanów
• Zwiększona szansa na wystąpienie raka jelita grubego

Skutki nadmiaru:

• Hiperkalcemia
• Gromadzenie się wapnia w tkankach miękkich (serce, tętnice)
• Kamica pęcherzyka żółciowego
• Kamica nerkowa
• Deformacje kośćca u płodu

Myślę, że powyższe informacje są wystarczająco przekonujące o tym , że warto dbać o prawidłową podaż witaminy D. Dlatego w słoneczne dni starajmy  się przebywać   na słońcu, a w jesienno-zimowe dni pamiętajmy o regularnej suplementacji .

Aleksandra Głuchowska

Dietetyk

„Zdrowie jest najcenniejszym skarbem jaki posiadasz. Dbaj o nie jak tylko potrafisz najmocniej, ponieważ  tylko od Ciebie zależy, jak długo będziesz mógł się nim cieszyć .  Pamiętaj, że nigdy nie kupisz go za żadne pieniądze! “